Choroby nadnerczy

Co to są nadnercza i jaką mają funkcję?

Nadnercza to gruczoły umiejscowione nad nerkami. Zbudowane są one z dwóch części – wewnętrznej zwanej rdzeniem oraz zewnętrznej zwanej korą. Nadnercza odpowiedzialne są za wydzielanie do krwi ważnych hormonów takich jak adrenalina i noradrenalina – wydzielanych przez rdzeń nadnerczy. Przez korę nadnerczy wydzielane są glikokortykosteroidy (kortyzol oraz kortyzon), mineralokortykosteroidy (aldosteron oraz dezoksykortykosteron) oraz androgeny (dehydroepiandrostendon (DHEA), androstendion i testosteron).
Hormony to substancje regulujące prace organizmu. Hormony nadnerczy odpowiadają za funkcjonowanie różnych narządów. Przykładowo aldosteron odpowiedzialny jest za prawidłowe funkcjonowanie nerek, reguluje gospodarkę wodno-elektrolitową. Aldosteron odpowiedzialny jest za kontrolę ciśnienia tętniczego, regulację stężeń sodu i potasu we krwi.
Kortyzol reguluje gospodarkę węglowodanową, a tym samym kontroluje ciśnienie tętnicze, bierze udział w hamowaniu procesów zapalnych oraz w regulacji stężenia glukozy we krwi i regulacji ilości, i rozmieszczenia tkanki tłuszczowej. Ze względu na swój udział w odpowiedzi na stres, jest nazywany hormonem stresu. Jest to główny hormon produkowany przez korę nadnerczy.
Dehydroepiandrosteron reguluje metabolizm tłuszczów, korzystnie wpływa na nastrój i popęd płciowy. Testosteron i androstendion to hormony występujące głównie u mężczyzn i regulujące działanie układu rozrodczego.
Hormonami walki i ucieczki zwane są z kolei adrenalina i noradrenalina, które odpowiadają za mobilizację organizmu do gwałtownego, energicznego działania.
Nadnercza podlegają kontroli przysadki. Uwalniany przez przysadkę hormon adrenokortykotropowy (ACTH) pobudza syntezę i wydzielanie kortyzolu przez nadnercza.
Ze względu na szeroki przekrój funkcji organizmu, które regulowane są wydzielniczą funkcją nadnerczy, wszelkie choroby tych gruczołów odbijają się na sprawności całego organizmu. Choroby nadnerczy sprawiają, że zaburzeniu ulega gospodarka wodno-elektrolitowa organizmu, zmniejsza się odporność na stres oraz infekcje. Objawem chorób nadnerczy może też być zaburzony metabolizm cukrów i tłuszczy. Nieprawidłowo funkcjonujące nadnercza mogą manifestować się podwyższonym ciśnieniem krwi, zaburzeniem pracy serca.
Do chorób nadnerczy zaliczyć możemy:

Diagnostyka chorób nadnerczy

Podstawą diagnostyki chorób nadnerczy jest badanie poziomu hormonów nadnerczy. Rozszerzenie diagnostyki opiera się na badaniach obrazowych nadnerczy (USG jamy brzusznej, tomografia, rezonans magnetyczny albo badania scyntygraficzne), które służą diagnostyce guza nadnerczy.