Kamica układu moczowego

u urologa katowice

Kamica układu moczowego to bolesna przypadłość dotykająca najczęściej osoby w po 30 roku życia. Rozwój kamicy układu moczowego wiąże się z powstawaniem złogów z substancji nierozpuszczalnych w moczu. Wyróżnić możemy kamicę nerkową, gdy złogi zalegają w nerkach i przesuwają się w dół moczowodu lub kamicę pęcherza moczowego, gdy kamień nie może znaleźć ujścia z pęcherza moczowego. W początkowym stadium kamicy, kiedy większość piasku usuwana jest wraz z moczem, nie towarzyszą jej objawy bólowe. Jadnak, gdy piasek zgromadzi się w nerkach i przesuwa się do moczowodu lub nie może zostać usunięty z pęcherza, pojawiają się zwykle silne dolegliwości bólowe wymagające szybkiej interwencji lekarza. Na szczęście kamicę układu moczowego można skutecznie leczyć.

Jakie są objawy kamicy?

Jednym z pierwszych objawów kamicy jest parcie na mocz lub zaburzenia mikcji, przerywany strumień moczu, częstomocz. Najbardziej rozpoznawalna jest kolka nerkowa, kiedy odpływ moczu z nerki jest zablokowany lub utrudniony przez obecność kamienia w miedniczce nerkowej lub moczowodzie. Kolka nerkowa charakteryzuje się silnym bólem w okolicy lędźwiowej, nie zależnym od pozycji ciała i ruchu. Ból promieniuje zwykle do podbrzusza lub aż do uda. Kolce nerkowej mogą towarzyszyć nudności i wymioty oraz wzdęcie brzucha.

Kolka pęcherza moczowego objawia się zwykle parciem na mocz, bólem w okolicy spojenia łonowego, w okolicy krocza oraz krwiomoczem.

Jak powstają kamienie w układzie moczowym?

Przyczyna powstawania kamieni w układzie moczowym nie jest dokładnie znana. Zadaniem nerek jest filtrowanie krwi i usuwanie z niej zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii. Bywa jednak, że część substancji pozostaje na dnie dolnego kielicha nerek tworząc tzw. jądro, wokół którego może utworzyć się kamień, stopniowo obrastający warstwami osadu. Kamienie w układzie moczowym to nierozpuszczalne substancje, które mogą mieć różny skład chemiczny. Ze względu na związek, z którego są zbudowane rozróżniamy kamienie moczowe fosforanowo-wapniowe, szczawianowo-wapniowe, moczanowe (z kwasu moczowego), cystynowe, struwitowe – powstające w przebiegu przewlekłych zakażeń układu moczowego.

Wiadomo, że na powstawanie złogów w układzie moczowym ma wpływ pH moczu Jeśli jest stale niskie, tworzą się złogi moczanowe i cystynowe, zaś przy stale wysokim – fosforanowe i szczawianowe.
Rozwojowi kamicy sprzyjają również zakażenia dróg moczowych lub obecność przeszkód w obrębie układu moczowego utrudniających odpływ moczu (zrosty, przerost prostaty, nieprawidłowości anatomiczne).

Najczęstszą przyczyną kamicy pęcherza moczowego jest przeszkoda w odpływie moczu (łagodny rozrost gruczołu krokowego, zwężenie szyi pęcherza, zwężenie cewki moczowej, zaburzenia neurogenne).

Jak się diagnozuje kamicę?

W diagnostyce kamicy układu moczowego pomocne jest wykonanie badań laboratoryjnych krwi i moczu. Do rozpoznania kamicy układu moczowego niezbędne jest badanie ultrasonograficzne lub zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej. Badanie USG umożliwia uwidocznienie kamienia, określenie stopnia zastoju moczu nad kamieniem oraz ocenę nerki. Zdjęcie przeglądowe pozwala zobrazować kamienie i ocenić ich wielkość i położenie w drogach moczowych. Kolejnym badaniem wykonywanym przy diagnostyce kamicy układu moczowego jest urografia, która obrazuje położenie i wielkość złogów oraz morfologię i czynność nerek.

Jak zapobiegać kamicy?

W profilaktyce kamicy układu moczowego bardzo ważne jest odpowiednie nawodnienie organizmu. Dobrą praktyką jest picie wody nisko- lub średniozmineralizowanej. Niektóre dostępne na rynku wody zdrojowe mają właściwości wspomagające mięśnie gładkie dróg moczowych oraz usuwanie z moczem złogów kwasu moczowego, szczawiowego i fosforowego. Kuracje moczopędne zalecany są szczególnie po usunięciu kamieni.

Jak się leczy kamicę?

W większości przypadków kamica może być leczona farmakologicznie. Większość kamieni moczowych ulega samoistnemu wydaleniu, stosuje się postępowanie doraźne polegające na opanowaniu bólu wspomagane silnym nawodnieniem organizmu Wydaleniu kamieni pomóc może aktywność ruchowa.

Gdy kamienie są duże, zalecane jest inwazyjne usunięcie złogów. Do zabiegów stosowanych przy leczeniu kamicy nerkowej zalicza się m.in zabieg przezskórnyPrzezskórną nefrolitotrypsję (percutaneous nephrolithotripsy, PCNL) stosuje się, gdy kamień umiejscowił się w układzie kielichowo – miedniczkowego nerki lub w górnym odcinku moczowodu. Zabieg wykonuje się przy pomocy endoskopu (nefroskopu) wprowadzanego przez skórę do nerki. Jest to specjalna igła, przez którą wysysa się kamień lub jego fragmenty powstałe po wcześniejszym skruszeniu go falami dźwiękowymi. W niektórych przypadkach nakłuwa pęcherz moczowy i wyciąga z niego małe kamienie lub fragmenty rozbitego dużego kamienia.

Metoda usuwania kamieni z moczowodu lub nerki za pomocą ureterorenoskopu wprowadzanego przez cewkę moczową to ureterorenoskopia, czyli URS. Przez ureterorenoskop można wprowadzić urządzenie kruszące złóg lub umożliwiające jego usunięcie. URS pozwala pozbyć się małych kamieni lub wcześniej rozkruszonych odłamków z moczowodu lub pęcherza moczowego.

W celu rozbicia większych kamieni stosuje się litotrypsję, czyli rozbicie kamieni falami uderzeniowymi generowanymi pozaustrojowo (extracorporeal shock wave lithotrypsy; ESWL. ESWL można zastosować w przypadku złogów umiejscowionych w kielichach nerkowych, miedniczce nerkowej i moczowodzie. Przed zabiegiem trzeba zrobić USG, urografię, ogólne badania moczu i posiew oraz oznaczyć czynniki krzepnięcia.

Całkowita lub rozległa kamica nerek, kamica z towarzyszącymi nieprawidłowościami anatomicznymi układu moczowego lub duże kamienie są wskazaniem do wykonania leczenia operacyjnego.

Leczenie kamicy pęcherza moczowego opiera się na zabiegowym usunięciu kamienia lub kruszeniu złogu i wypłukaniu powstałych podczas kruczenia okruchów.

Lekarz opiekuńczy

dr n. med. Dariusz Szmydki specjalista urolog

dr n. med.

Dariusz Szmydki


specjalista urolog

Wyślij e-mail lub zadzwoń


Skontaktuj się z nami


Masz pytania? Zadzwoń
+48 32 202 36 35

Napisz wiadomość
info@ziebaclinic.pl